Cách ghi chép khi học ngữ pháp hiệu quả, dễ nhớ nhất

Ghi chép là một trong những phương pháp quan trọng giúp người học ghi nhớ và hệ thống hóa kiến thức ngữ pháp tiếng Anh. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách ghi chép sao cho khoa học, dễ hiểu và dễ ôn tập. Trong bài viết sau, Langmaster sẽ giới thiệu tới bạn 8 cách ghi chép khi học ngữ pháp giúp bạn ghi nhớ nhanh hơn, lâu hơn và có thể áp dụng linh hoạt trong giao tiếp và viết tiếng Anh.

1. Lợi ích của việc ghi chép khi học ngữ pháp

Việc ghi chép không chỉ đơn thuần là chép lại những gì đã học, mà còn giúp bạn hiểu sâu hơn và có thể hệ thống hóa kiến thức một cách khoa học. Dưới đây là một số lợi ích quan trọng của việc ghi chép khi học ngữ pháp:

Tăng cường khả năng ghi nhớ: Khi bạn viết lại kiến thức bằng tay hoặc gõ lại trên máy tính, bộ não của bạn sẽ hoạt động tích cực hơn, từ đó giúp ghi nhớ lâu hơn so với chỉ đọc hoặc nghe thụ động.
Hệ thống hóa kiến thức: Ghi chép giúp bạn tổ chức thông tin một cách khoa học, dễ hiểu, giúp bạn nhanh chóng ôn tập và áp dụng vào bài tập hoặc giao tiếp thực tế.
Giúp cải thiện kỹ năng viết: Khi ghi chép, bạn sẽ làm quen với các cấu trúc ngữ pháp và cách sử dụng chúng trong câu, từ đó cải thiện khả năng viết một cách tự nhiên.
Dễ dàng tra cứu khi cần thiết: Một cuốn sổ ghi chép rõ ràng sẽ giúp bạn nhanh chóng tra cứu lại các quy tắc ngữ pháp quan trọng thay vì phải tìm kiếm trong nhiều tài liệu khác nhau.

2. 8 Cách ghi chép khi học ngữ pháp hiệu quả

2.1. Ghi chép tay truyền thống - cách học kinh điển nhưng hiệu quả

Ghi chép bằng tay là phương pháp học tập cổ điển nhưng vẫn cực kỳ hiệu quả. Khi bạn viết lại một quy tắc ngữ pháp, não bộ của bạn sẽ đồng thời xử lý thông tin giúp bạn ghi nhớ tốt hơn so với việc chỉ đọc hoặc nghe thụ động. Ngoài ra, việc viết tay giúp bạn tập trung vào nội dung đang học, giảm thiểu sự xao nhãng và giúp bạn có cơ hội suy nghĩ kỹ hơn về thông tin vừa tiếp nhận.

Để ghi chép hiệu quả, bạn nên sử dụng một quyển sổ chuyên dụng cho việc học ngữ pháp. Hãy chia nhỏ nội dung thành từng chủ đề, chẳng hạn như "Các thì trong tiếng Anh", "Câu bị động", "Câu điều kiện"… và dành riêng một trang hoặc một phần trong sổ để ghi lại mỗi chủ đề. Khi viết, bạn có thể sử dụng các màu mực khác nhau để phân biệt các yếu tố quan trọng như động từ, danh từ, trạng từ… Bên cạnh việc ghi quy tắc, hãy viết kèm theo các ví dụ minh họa để dễ dàng liên hệ với thực tế. Ví dụ, khi học về thì hiện tại đơn, thay vì chỉ ghi cấu trúc S + V(s/es), bạn có thể thêm một số câu ví dụ như:

He eats breakfast at 7 AM every day. (Anh ấy ăn sáng lúc 7 giờ mỗi ngày.)
She does not like coffee. (Cô ấy không thích cà phê.)
Do you speak English? (Bạn có nói tiếng Anh không?)

Việc viết đi viết lại nhiều lần những quy tắc ngữ pháp này sẽ giúp bạn nhớ lâu hơn và dễ dàng áp dụng khi làm bài tập hoặc giao tiếp hàng ngày.

2.2. Ghi chép trên máy tính để dễ dàng tra cứu và chỉnh sửa

Ngoài việc ghi chép bằng tay, bạn cũng có thể tận dụng công nghệ để lưu trữ và sắp xếp thông tin một cách khoa học hơn. Sử dụng các ứng dụng ghi chép trên máy tính như Google Docs, Notion, Evernote, OneNote giúp bạn dễ dàng chỉnh sửa, sắp xếp và tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng.

Ngoài ra, bạn có thể gắn liên kết vào tài liệu ghi chép của mình, giúp bạn truy cập nhanh vào các bài giảng, video hoặc bài tập luyện tập trực tuyến. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn học ngữ pháp theo từng chủ đề và cần tham khảo lại nhiều nguồn tài liệu khác nhau.

Một cách khác để tận dụng việc ghi chép bằng máy tính là sử dụng ứng dụng từ điển trực tuyến, chẳng hạn như Oxford Learner’s Dictionary hoặc Cambridge Dictionary, để tra cứu nghĩa của từ và cách sử dụng trong ngữ cảnh thực tế. Bạn có thể chép lại những ví dụ hay mà từ điển cung cấp vào tài liệu của mình để ghi nhớ tốt hơn.

>> Xem thêm:

2.3. Sử dụng Mind Map (sơ đồ tư duy) để hệ thống hóa kiến thức

Mind Map (sơ đồ tư duy) là một phương pháp ghi chép trực quan giúp người học hệ thống hóa thông tin một cách khoa học. Thay vì ghi chép theo kiểu liệt kê truyền thống, bạn sẽ sắp xếp kiến thức thành các nhánh nhỏ, liên kết với nhau thành một hệ thống chặt chẽ, giúp dễ nhớ và dễ tra cứu hơn.

Để sử dụng sơ đồ tư duy trong việc học ngữ pháp, bạn hãy bắt đầu bằng cách viết chủ đề chính ở giữa trang giấy, chẳng hạn như "Các thì trong tiếng Anh". Từ đó, vẽ các nhánh nhỏ tương ứng với từng thì như Hiện tại đơn, Hiện tại tiếp diễn, Quá khứ đơn, Quá khứ tiếp diễn… Trên mỗi nhánh, bạn có thể ghi chú các thông tin quan trọng như cấu trúc, cách sử dụng, dấu hiệu nhận biết và ví dụ minh họa.

Sử dụng sơ đồ tư duy không chỉ giúp bạn dễ dàng nhìn thấy tổng quan kiến thức mà còn giúp tăng khả năng ghi nhớ nhờ vào hình ảnh và sự kết nối giữa các ý tưởng.

>> Xem thêm:

2.4. Dùng flashcard để học quy tắc ngữ pháp

Flashcard là một công cụ học tập cực kỳ hiệu quả, đặc biệt khi bạn muốn ghi nhớ các quy tắc ngữ pháp phức tạp. Mỗi tấm flashcard thường chứa một câu hỏi hoặc quy tắc ở một mặt, và câu trả lời hoặc ví dụ minh họa ở mặt còn lại. Phương pháp này giúp bạn ôn tập nhanh chóng và kiểm tra lại kiến thức một cách dễ dàng.

Để sử dụng flashcard hiệu quả, bạn có thể viết câu hỏi hoặc quy tắc ngữ pháp ở mặt trước, chẳng hạn như:

Cấu trúc của thì hiện tại hoàn thành?

Ở mặt sau, bạn có thể ghi câu trả lời:

S + have/has + V3.
Ví dụ: I have finished my homework. (Tôi đã hoàn thành bài tập về nhà.)

Một mẹo quan trọng khi sử dụng flashcard là bạn nên ôn tập theo phương pháp Spaced Repetition (lặp lại ngắt quãng). Điều này có nghĩa là bạn không cần ôn đi ôn lại tất cả flashcard mỗi ngày mà chỉ cần tập trung vào những tấm mà bạn chưa thuộc. Những tấm đã nhớ có thể được kiểm tra lại sau vài ngày hoặc một tuần để đảm bảo bạn không quên chúng.

Flashcard có thể làm bằng giấy hoặc sử dụng trên các ứng dụng điện thoại như Anki, Quizlet, giúp bạn học mọi lúc mọi nơi một cách thuận tiện.

>> Xem thêm: Cách học từ vựng bằng Flashcard hiệu quả nhất định bạn phải biết

2.5. Viết nhật ký bằng tiếng Anh để củng cố ngữ pháp

Viết nhật ký là một cách tuyệt vời để thực hành ngữ pháp trong ngữ cảnh thực tế. Khi bạn viết nhật ký bằng tiếng Anh, bạn không chỉ luyện tập viết mà còn có cơ hội áp dụng những quy tắc ngữ pháp vừa học một cách tự nhiên. Hãy bắt đầu bằng cách viết những câu đơn giản về những việc bạn đã làm trong ngày. Ví dụ:

Yesterday, I went to the park and played soccer with my friends. The weather was nice, so we stayed there for two hours.
I have just finished my homework. Now I am watching a movie.

Mỗi lần viết, hãy kiểm tra lại bài viết của mình và tự sửa lỗi nếu có. Nếu có thể, nhờ giáo viên hoặc bạn bè giúp sửa lỗi cũng là một cách hay để cải thiện kỹ năng viết của bạn.

2.6. Áp dụng một số phương pháp ghi chép khoa học khác

Ngoài các phương pháp ghi chép truyền thống và sử dụng sơ đồ tư duy, bạn có thể áp dụng một số kỹ thuật ghi chép khoa học và sáng tạo để tối ưu hóa quá trình học ngữ pháp. Những phương pháp này không chỉ giúp bạn ghi nhớ tốt hơn mà còn giúp tổ chức thông tin một cách logic, dễ tra cứu và ôn tập. Dưới đây là một số cách ghi chép hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay:

Bullet Journal – Ghi chép theo hệ thống ký hiệu

Phương pháp Bullet Journal (BuJo) sử dụng các ký hiệu đặc biệt để ghi chép nhanh chóng, gọn gàng và dễ dàng theo dõi. Bạn có thể sử dụng dấu chấm (•) để ghi kiến thức quan trọng, dấu gạch ngang (–) cho ví dụ, và dấu sao (*) để đánh dấu nội dung cần lưu ý. Khi học ngữ pháp, bạn có thể áp dụng Bullet Journal để liệt kê các quy tắc, cấu trúc câu hoặc lỗi sai thường gặp.

Cornell Notes – Phương pháp ghi chép theo cột

Cornell Notes là phương pháp chia trang giấy thành 3 phần chính: Cột ghi chú (Key Ideas), Cột nội dung (Notes), và Phần tóm tắt (Summary). Phương pháp này giúp bạn ghi chép một cách có hệ thống, dễ hiểu và dễ ôn tập. Phần dưới cùng của trang giấy, bạn có thể viết tóm tắt những gì đã học để dễ dàng ôn tập sau này.

Cách áp dụng khi học ngữ pháp:

Cornell Notes – Phương pháp ghi chép theo cột

Phương pháp Flow-based Notes – Ghi chép theo luồng suy nghĩ

Thay vì ghi chép từng quy tắc riêng lẻ, bạn có thể ghi chép theo dòng suy nghĩ và mối liên kết giữa các kiến thức. Khi học một chủ đề ngữ pháp, hãy viết những gì bạn hiểu theo cách riêng của mình, sử dụng từ nối, hình ảnh hoặc câu chuyện cá nhân để tạo kết nối giữa các thông tin. Ví dụ, khi học về câu bị động, thay vì ghi chép truyền thống, bạn có thể viết như sau:

Câu bị động là cách nhấn mạnh vào hành động hơn là người thực hiện. Nếu tôi nói "The cake was baked by my mom," (Cái bánh đã được mẹ tôi nướng), thì người nghe sẽ tập trung vào cái bánh hơn là người nướng bánh. Quy tắc chính là đưa tân ngữ của câu chủ động lên làm chủ ngữ và chia động từ theo công thức "be + V3."

Phương pháp này giúp bạn học một cách tự nhiên và dễ nhớ hơn so với việc chỉ học thuộc công thức.

2.7. Ghi chép bằng ký hiệu và hình ảnh để dễ dàng nhớ hơn

Việc sử dụng hình ảnh và ký hiệu khi ghi chép ngữ pháp giúp bạn ghi nhớ kiến thức một cách sinh động hơn. Thay vì chỉ viết các quy tắc ngữ pháp theo cách truyền thống, bạn có thể sáng tạo hơn bằng cách vẽ sơ đồ, sử dụng biểu tượng hoặc màu sắc khác nhau để làm nổi bật các phần quan trọng.

Chẳng hạn, khi học về các thì trong tiếng Anh, bạn có thể vẽ một đường thời gian và đánh dấu vị trí của từng thì trên đó. Ví dụ, thì hiện tại đơn sẽ nằm ở giữa, thì quá khứ đơn nằm bên trái, thì tương lai đơn nằm bên phải. Dưới mỗi thì, bạn có thể ghi chú những từ thường đi kèm như:

Thì hiện tại đơn → always, usually, often, sometimes…
Thì quá khứ đơn → yesterday, last week, two years ago…
Thì tương lai đơn → tomorrow, next week, in the future…

Ngoài ra, khi học về câu điều kiện, bạn có thể dùng biểu tượng mũi tên để chỉ ra mối quan hệ giữa mệnh đề điều kiện và mệnh đề chính. Ví dụ:

If it rains → ☔ → we will stay at home.
If I had studied harder → 📚 → I would have passed the exam.

Việc sử dụng hình ảnh và ký hiệu không chỉ giúp bạn dễ dàng nhớ kiến thức hơn mà còn giúp bạn tạo ra một hệ thống ghi chép khoa học và logic.

2.8. Tạo bảng so sánh giữa các cấu trúc ngữ pháp để tránh nhầm lẫn

Ngữ pháp tiếng Anh có rất nhiều cấu trúc dễ gây nhầm lẫn, chẳng hạn như "will" vs "going to", "make" vs "do", "say" vs "tell"… Để tránh nhầm lẫn, bạn có thể tạo bảng so sánh giữa các cấu trúc này và ghi chú điểm khác biệt quan trọng.

Chẳng hạn, khi học về sự khác biệt giữa "make" và "do", bạn có thể trình bày như sau:

Động từ	Cách dùng	Ví dụ
Make	Dùng khi tạo ra một thứ gì đó	She made a cake for her birthday.
Do	Dùng khi thực hiện một hành động, công việc	He is doing his homework now.

Bên cạnh đó, bạn có thể kết hợp bảng so sánh với hình ảnh minh họa để tăng khả năng ghi nhớ. Ví dụ, khi học về sự khác nhau giữa "say" và "tell", bạn có thể ghi nhớ rằng:

"Say" → Không cần đối tượng trực tiếp: She said she was tired.
"Tell" → Cần có đối tượng: She told me she was tired.

Bảng so sánh giúp bạn dễ dàng hệ thống hóa kiến thức và tra cứu nhanh khi cần, đặc biệt hữu ích khi ôn tập trước các kỳ thi.

3. Phương pháp học ngữ pháp tiếng Anh dễ nhớ nhất

Học ngữ pháp không chỉ là việc ghi nhớ quy tắc mà quan trọng hơn là biết cách áp dụng vào thực tế. Nếu bạn chỉ học thuộc mà không thực hành, kiến thức sẽ nhanh chóng bị quên. Vì vậy, hãy kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để học ngữ pháp một cách hiệu quả và lâu dài.

Học ngữ pháp trong ngữ cảnh thực tế giúp bạn ghi nhớ dễ dàng hơn so với việc học thuộc lòng từng công thức. Khi học một cấu trúc ngữ pháp, hãy đặt câu với những tình huống quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày. Ví dụ, nếu học về thì hiện tại hoàn thành, thay vì chỉ học công thức S + have/has + V3, hãy thử viết: I have just finished my homework (Tôi vừa làm xong bài tập về nhà) hoặc She has lived in Hanoi for five years (Cô ấy đã sống ở Hà Nội được năm năm).
Kết hợp lý thuyết với thực hành là cách giúp ngữ pháp ăn sâu vào trí nhớ. Sau khi học một quy tắc mới, hãy làm bài tập, viết câu, đặt câu hỏi hoặc sử dụng cấu trúc đó trong một đoạn hội thoại. Nếu chỉ đọc và ghi chép mà không luyện tập, bạn sẽ khó nhớ được lâu. Bạn có thể thực hành qua các bài tập trên Grammarly, BBC Learning English, English Club… hoặc tự tạo các đoạn hội thoại nhỏ và luyện tập với bạn bè.
Lặp lại ngắt quãng (Spaced Repetition) là phương pháp giúp bạn tránh tình trạng học trước quên sau. Khi học một cấu trúc ngữ pháp mới, đừng chỉ học một lần rồi bỏ qua. Hãy ôn lại sau 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng để củng cố kiến thức. Mỗi lần ôn tập, bạn nên viết thêm ví dụ mới, đặt câu hỏi hoặc thử sử dụng trong một bài viết ngắn để tăng khả năng ghi nhớ. Các ứng dụng như Anki, Quizlet giúp bạn xây dựng hệ thống ôn tập hiệu quả với flashcard điện tử.
Luyện nghe và nói giúp ngữ pháp trở nên tự nhiên hơn. Thay vì chỉ học ngữ pháp qua sách vở, hãy nghe các đoạn hội thoại tiếng Anh từ BBC Learning English, TED Talks, podcast tiếng Anh và chú ý cách người bản xứ sử dụng các thì, câu điều kiện, câu bị động. Khi nghe một câu đúng ngữ pháp, hãy nhắc lại theo người nói để luyện tập. Ngoài ra, hãy thử nói chuyện với bạn bè hoặc giáo viên bằng tiếng Anh, cố gắng sử dụng đúng cấu trúc ngữ pháp vừa học để biến nó thành phản xạ tự nhiên.
Học qua trò chơi và ứng dụng học tập giúp việc học ngữ pháp trở nên thú vị và không nhàm chán. Các ứng dụng như Duolingo, Kahoot, Memrise có nhiều bài tập ngữ pháp theo dạng trò chơi, giúp bạn ôn luyện mà không bị áp lực. Bên cạnh đó, tham gia các nhóm học tiếng Anh trên Facebook, Reddit hoặc diễn đàn học tập cũng giúp bạn học hỏi từ người khác và thực hành nhiều hơn.
Viết bài và nhận phản hồi là cách kiểm tra xem bạn có thực sự hiểu ngữ pháp không. Khi bạn viết, bạn sẽ nhận ra mình hay mắc lỗi ở đâu và cần cải thiện điều gì. Hãy thử viết một đoạn văn hoặc nhật ký ngắn bằng tiếng Anh, sau đó kiểm tra lỗi bằng Grammarly hoặc nhờ giáo viên, bạn bè sửa lỗi. Nếu có thể, hãy tham gia các diễn đàn viết tiếng Anh như Lang-8 hoặc các nhóm học tập trên Facebook để nhận phản hồi từ người khác.

>> Xem thêm:

Tóm lại, học ngữ pháp hiệu quả không chỉ là ghi nhớ quy tắc mà còn phải kết hợp nhiều phương pháp khác nhau như học trong ngữ cảnh, thực hành thường xuyên, sử dụng công cụ hỗ trợ và lặp lại kiến thức theo thời gian. Chỉ cần kiên trì và áp dụng đúng phương pháp, bạn sẽ thấy ngữ pháp không còn là trở ngại mà trở thành công cụ giúp bạn giao tiếp tiếng Anh một cách tự tin và chính xác hơn.

Kết luận

Ghi chép là một kỹ năng quan trọng giúp bạn học ngữ pháp tiếng Anh một cách hiệu quả. Áp dụng 8 cách ghi chép khi học ngữ pháp trên đây sẽ giúp bạn hệ thống hóa kiến thức, ghi nhớ lâu hơn và cải thiện kỹ năng sử dụng ngữ pháp trong thực tế. Hãy chọn phương pháp phù hợp nhất với phong cách học của mình và duy trì thói quen ghi chép một cách đều đặn. Chỉ cần kiên trì, bạn sẽ thấy rõ sự tiến bộ trong việc học ngữ pháp của mình!

Học tiếng Anh luôn là một quá trình đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực của chính bản thân, nếu bạn đang tìm một địa chỉ học tiếng Anh uy tín thì Langmaster sẽ là lựa chọn đáng tin cậy giúp bạn nhanh chóng chinh phục tiếng Anh giao tiếp. Với hơn 15 năm kinh nghiệm giảng dạy và truyền cảm hứng học tiếng Anh cho hơn 800.000+ học viên, Langmaster tự tin đem lại những khóa học chất lượng có cam kết đầu ra chuẩn CERF. Các bạn học viên sẽ được dẫn dắt bởi đội ngũ giáo viên có chuyên môn cao cùng phương pháp giảng dạy hiện đại, độc quyền, giúp bạn nhanh chóng nâng trình tiếng Anh của bản thân.